Siyajabula ukumenyezelwa njengabawinile ku-VivaTech 2021 ngenselelo ye-UNESCO yokukhetha ubulili. I-Syntho: "i-bias in = bias out" futhi siphakamisa ukuxazulula ukungalingani kudatha yokufaka ngokuyilinganisa nedatha yokwenziwa ehlakaniphile. Kwa-VivaTech, sibonise 'isici sethu sokulinganisa idatha' esisha sha, esinye sezinto ezintsha esingezayo izici zedatha yokwenziwa, lokho kuyisa idatha yakho ezingeni elilandelayo!
I-VivaTech ingumcimbi omkhulu wokuqalisa nobuchwepheshe waseYurophu obanjwe ngoJuni 16-19, 2021. Kulo nyaka, le nhlangano ibambe isipiliyoni se-hybrid ngenxa ye-COVID, mathupha eParis naku-inthanethi emhlabeni jikelele, ehlanganisa umphakathi omkhulu kakhulu wabasunguli bezinto ezintsha.
I-UNESCO yinhlangano yeZizwe Ezihlangene Yezemfundo, Isayensi Namasiko. I-UNESCO imele inkululeko yokuveza imibono nokutholakala kolwazi, njengelungelo eliyisisekelo kanye nesimo esibalulekile sentando yeningi nentuthuko. Isebenza njengelebhu yemibono enokuqanjwa kwedijithali enhliziyweni yayo, i-UNESCO isiza amazwe ukuthi athuthukise izinqubomgomo nezinhlelo ezikhuthaza ukugeleza kwamahhala kwemibono nokwabelana ngolwazi ukubhekana nezinselelo zomhlaba nokuqinisekisa intuthuko esimeme kuwo wonke umuntu.
Inselelo yokuchema nobulili ihlose ukunciphisa ukwehlukaniswa kobulili ngokwedijithali ngokuveza ubandlululo ku-AI. I-AI yondla amasethi wedatha achemile, ikhulisa ubandlululo olukhona emiphakathini yethu. Ubufakazi bukhombisa ukuthi ngo-2022, ama-85% wamaphrojekthi we-AI azoletha imiphumela eyiphutha ngenxa yokuchema uma i-AI njengobuchwepheshe futhi njengomkhakha ingabandakanyi futhi yehlukile. Singaqiniseka kanjani ukuthi amasethi wedatha ahluka kakhulu? I-UNESCO ifuna izixazululo ezintsha ezihlose ukunciphisa ukwehlukana kobulili ngokwedijithali ngokudalula ukuchema ku-AI.
Umbiko we-UNESCO we-seminal ovela ku-2019 ukhombise ukuthi amathuluzi wezwi anikwe amandla yi-AI anjenge-Alexa noSiri aqhubekisela phambili izinkolelo-ze eziyingozi nokuhlukunyezwa ngokobulili okuqondiswe kubuchwepheshe 'besifazane' kwakulindelwe ngisho nayizinkampani zobuchwepheshe.
Kulesi sibonelo esivela ku-UNESCO, Uma kunokuchema okuthile kudatha, kuzodala ngokungafanele ukuchema kokukhiphayo. Ngakho-ke, isitatimende sethu: 'bias in = bias out'. Futhi kusibonelo esabiwe, ngokusobala abathuthukisi bebesazi ngokungalingani okuthile nokubandlulula okuthile kudatha. Ngakho-ke, ungakunqoba kanjani lokhu?
Kufanele silinganise kabusha idathasethi ukuxazulula izinselelo zedatha yokuhoxa engaholela ekubandlululweni kuma-algorithms. Sisebenza kanjani isixazululo sethu. Kulesi sibonelo, kunokuchema nokungalingani kwimininingwane. Lapho silindele khona abesilisa abangama-50% nabesifazane abangama-50%, sibona abesifazane abangama-33% kuphela nabesilisa abangama-66%. Lokhu singakuxazulula ngokukhiqiza amarekhodi wedatha esetshenziswayo angeziwe okwenziwa ukulinganisa idathasethi ibuyele kwabesilisa abangama-50% kanye nabesifazane abangama-50% ukunciphisa ukucwaswa nokungalingani kwimininingwane engaholela ekubandlululweni. Le yindlela esixazulula ngayo ukubandlululwa kwedatha. Inkinga siyixazulula ngezimpande zayo. Sixazulula inselelo 'yokwenzelela ku = ukwenzelela kwedatha'.
Xhumana noSyntho futhi omunye wochwepheshe bethu uzoxhumana nawe ngesivinini sokukhanya ukuze ahlole inani ledatha yokwenziwa!